z Piotrem Błaszczakiem z Oddziału Kardiologii Szpitala Wojewódzkiego im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego, przewodniczącym Ogólnopolskiej Konferencji Sekcji Krążenia Płucnego PTK, rozmawia Jerzy Jakubowicz

• Problemy medyczne, którymi zajmuje się Sekcja Krążenia Płucnego Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego…
– Zajmujemy się stanami chorobowymi krążenia płucnego, zarówno jego części tętniczej, jak i żylnej. Patologia krążenia płucnego może być izolowana albo może mieć swoje źródło w dużym krwiobiegu, tak jest w przypadku żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej i jej ostrej płucnej manifestacji, tj. zatorowości płucnej. Manifestacją przewlekłego procesu chorobowego jest natomiast przewlekła choroba zakrzepowo-zatorowa płuc i zakrzepowo-zatorowe nadciśnienie płucne. Zajmujemy się też innymi typami nadciśnienia płucnego; szczególnie wiele uwagi poświęcamy tętniczemu nadciśnieniu płucnemu, chorobie rzadkiej, w wielu swoich odmianach nieuchronnie prowadzącej do zgonu, ale dzięki leczeniu farmakologicznemu możemy choremu znacząco przedłużyć życie.
Nasza sekcja integruje wiedzę i doświadczenie m.in. kardiologów zainteresowanych chorobami krążenia płucnego, kardiologów pediatrów zajmujących się wrodzonymi wadami serca i naczyń i chorymi po korekcjach chirurgicznych złożonych wad wrodzonych, kardiochirurgów i transplantologów, zajmujących się transplantacją serca oraz z transplantacją płuc.

• Jakie są konkretne efekty działalności Sekcji Krążenia Płucnego?
– Są to opublikowane w ostatnich latach w „Kardiologii Polskiej” i obowiązujące w naszym kraju „Standardy hemodynamicznej i angiograficznej oceny krążenia płucnego” oraz „Opinia Sekcji Krążenia Płucnego dotycząca badań przesiewowych w kierunku zakrzepowo-zatorowego nadciśnienia płucnego u chorych po przebytej ostrej zatorowości płucnej”. W opracowywaniu obu tematów jako członek zarządu sekcji miałem okazję uczestniczyć. Nasze wyniki to ogólnopolskie rejestry zatorowości płucnej: Zatpol-1 i Zatpol-2 a także Ogólnopolska Baza Chorych z Tętniczym Nadciśnieniem Płucnym BNP-PL. Jest to ogólnokrajowy rejestr tej ultrarzadkiej choroby, a nasza inicjatywa naukowa ma rangę międzynarodową na wzór m. in. Rejestrów: amerykańskiego, francuskiego, niemieckiego. Prowadzimy szeroko zakrojone inicjatywy dydaktyczne wobec środowiska medycznego w naszym kraju. Wymiernym efektem naszej pracy są „Programy terapeutyczne NFZ leczenia tętniczego
nadciśnienia płucnego i leczenia zakrzepowo-zatorowego nadciśnienia płucnego”. Pod nadzorem Sekcji Krążenia Płucnego funkcjonują obecnie w Polsce 24 ośrodki dla dorosłych i 9 pediatrycznych, prowadzące diagnostykę i terapię rzadkich chorób krążenia płucnego.

• W dniach 15-17 listopada 2018 r. odbyła się w Lublinie, Ogólnopolska Konferencja Sekcji Krążenia Płucnego PTK.
– Gościliśmy 250 uczestników z całej Polski, głównie kardiologów, ale też zaproszonych kardiochirurgów, pediatrów, transplantologów i reumatologów. To była bardzo udana konferencja. Nasz oddział funkcjonuje od 10 lat, a od kilku lat również klinika kardiologii, na czele z Michałem Tomaszewskim, zajmują się chorobami krążenia płucnego. Tak więc dwa lubelskie ośrodki dysponują certyfikowanymi przez Sekcję Krążenia Płucnego Pracowniami Cewnikowania Prawego Serca wraz z grupą doświadczonych lekarzy i pielęgniarek, prowadzących terapię pacjentów z tętniczym oraz z zakrzepowo-zatorowym nadciśnieniem płucnym. W statystykach ogólnokrajowych zajmujemy trzecie miejsce w relacji do liczby mieszkańców. Oba lubelskie ośrodki leczą ok. 80 osób.

• Co lekarze, czytelnicy Medicusa, powinni wiedzieć na temat tych rzadkich chorób?
– Przede wszystkim to, że pacjentów takich można i warto skutecznie leczyć, a często są to osoby młode. Nieleczeni chorzy z tętniczym nadciśnieniem płucnym żyją średnio krócej niż trzy lata. Identyfikacja chorych w populacji ogólnej nie jest prosta. Narzędziem diagnostyki przesiewowej jest echokardiografia, ale w populacji chorych pośredniego i wysokiego prawdopodobieństwa nadciśnienia płucnego, nie chodzi wyłącznie o prędkość fali zwrotnej trójdzielnej jako jedyny patologiczny parametr, ważne są nieprawidłowości dotyczące prawej komory, prawego przedsionka serca oraz pnia płucnego. Ostatecznie, podejrzenie choroby potwierdza się i określa typ nadciśnienia płucnego oraz tzw. reaktywność łożyska płucnego cewnikowaniem prawego serca.
Prof. Adam Torbicki (Warszawa), Piotr Błaszczak (Lublin), Grzegorz Kopeć (Kraków)