Szanowne Koleżanki, szanowni Koledzy!

W dniu 1 stycznia 2025 r. wszedł w życie znowelizowany Kodeks etyki lekarskiej. Został on uchwalony na Krajowym Zjeździe Lekarzy w Łodzi 18 maja 2024 r. Poprzedniej nowelizacji dokonano ponad dwie dekady temu.

Prace nad obecnym brzmieniem KEL trwały dwa lata. W tym czasie prowadziliśmy akcję „Zadaj pytanie”, zachęcając lekarzy do zgłaszania kierunku zmian kodeksu. Propozycje publikowaliśmy na bieżąco, tworzyliśmy propozycje komentarzy, spotykaliśmy się i prowadziliśmy korespondencję z przedstawicielami różnych dziedzin nauki, ze specjalistami etyki, filozofii oraz praw, słuchaliśmy głosu pacjentów, prowadziliśmy badania ankietowe, analizowaliśmy orzeczenia sądów lekarskich.

Art. 1, pkt 1 „Zasady etyki lekarskiej wynikają z ogólnych norm etycznych” zwraca uwagę na to, że zapisy KEL nie są formą „nakazów i zakazów”, nie są „lekarskim” kodeksem karnym, ale stanowią drogowskaz, zbiór norm wyznaczających określone obowiązki moralne wynikające z wykonywania zawodów lekarza i lekarza dentysty.

Nowelizacja KEL nie polegała na tworzeniu nowej etyki – ta pozostaje niezmienna, zmiany dotyczą dostosowania zapisów do współczesnych czasów i otoczenia, w którym obecnie żyjemy i pracujemy.

Jakie m.in. zmiany wprowadzono? Ujednolicono słownictwo: określenie „chory” zmieniono na „pacjent”; zrezygnowano z terminu „uporczywa terapia” na rzecz „terapii daremnej” (art. 33); zobligowano lekarza do bycia przykładem właściwej postawy prozdrowotnej, dbania o własne zdrowie i dobrostan (art. 78); omówiono zagadnienie teleporady; dostosowano zapisy KEL do dyrektywy unijnej dotyczącej zawodów regulowanych, do których należy zawód lekarza; wprowadzono pod pewnymi warunkami możliwość reklamy usług medycznych czy wreszcie art. 12 dotyczący zastosowania sztucznej inteligencji (AI) w medycynie, dzięki czemu nasz KEL jest jednym z najbardziej nowoczesnych na świecie. To tylko niektóre z wprowadzonych zmian.

Komisja Etyki Lekarskiej NRL obecnie pracuje nad komentarzami do poszczególnych artykułów, publikujemy je systematycznie na stronie internetowej NIL. Zachęcamy do lektury zarówno znowelizowanego KEL, jak i dostępnych komentarzy.

Niech znowelizowany KEL będzie dla nas wszystkich źródłem wiedzy i dumy z wykonywanego zawodu oraz drogowskazem postępowania.

Monika Bojarska-Łoś Sekretarz Komisji Etyki Lekarskiej NRL