W dniach 21-23 października 2016 r. w Lublinie odbyła się konferencja naukowa „Nowe horyzonty radiologii stomatologicznej”. Organizatorem konferencji była prof. Teresa Katarzyna Różyło, kierowniczka Zakładu Rentgenodiagnostyki Stomatologicznej i Szczękowo-Twarzowej UM w Lublinie.

Pierwsza pracownia Radiologii Stomatologicznej i Szczękowo-Twarzowej została utworzona w Lublinie w październiku 1976 r., w strukturach ówczesnego Instytutu Stomatologicznego. W ciągu ostatnich 40 lat w radiologii stomatologicznej dokonał się ogromny postęp. Początkowo diagnostyka radiologiczna w stomatologii opierała się na zdjęciach wewnątrzustnych, ale już lata siedemdziesiąte ub. wieku przyniosły rozwój pantomografii a następnie cyfrowych detektorów promieniowania rentgenowskiego, które już na stałe znalazły miejsce w stomatologii, zarówno w formie radiografii bezpośredniej, jak i pośredniej. Dalszym postępem w radiologii stomatologicznej było opracowanie technologii tomografii z promieniem w kształcie stożka CBTC, zwanej też tomografią wolumetryczną. W 2008 r. w Polsce pracowały dwa tomografy stożkowe CBTC: w Lublinie i Poznaniu, a obecnie w kraju mamy ich ponad 600. Przewiduje się, że już wkrótce tomografia stożkowa stanie się obowiązującym standardem w obrazowaniu stomatologicznym. W ostatnich latach coraz więcej uwagi w diagnostyce obrazowej poświęca się ultrasonografii i tomografii magnetycznego rezonansu jądrowego.

Prof. Reinhilde Jacobs z Katolickiego Uniwersytetu w Leuven (Belgia) przypomniała, że obrazowanie to najważniejsze
narzędzie dentystyczne w stomatologii. Dane trójwymiarowe mogą pomóc w planowaniu chirurgicznym oraz wpływają na przebieg samego zabiegu chirurgicznego, poprzez druk trójwymiarowy (3D) lub nawigację śródoperacyjną. Dzięki drukowi 3D, opartemu na danych z badań CBCT, powstają plastikowe i metalowe aparaty, dopasowane indywidualnie do potrzeb danego pacjenta. Pozwala to na wejście w nową erę drukowania m. in. zębów, tkanki kostnej, uzupełnianie ubytków tkanek związanych z wadami wrodzonymi lub defektami pooperacyjnymi.

W czasie konferencji podkreślano, że powstanie Lubelskiej Szkoły Radiologii Stomatologicznej jest zasługą prof. Teresy Katarzyny Różyło, która opracowała liczne nowoczesne podręczniki (część z nich przy współpracy z prof. Ingrid Różyło-Kalinowską), z których uczyli się i nadal się uczą nie tylko studenci, ale również lekarze dentyści w całej Polsce. Podręczniki te były tłumaczone na języki obce. Studenci stomatologii kształcili się od początku istnienia Pracowni Radiologii Stomatologicznej i Szczękowo-Twarzowej w sali ćwiczeniowej wyposażonej w stoły z wbudowanymi negatoskopami do oglądania zdjęć rentgenowskich. Teraz korzystają z pracowni wyposażonej w 12 stanowisk komputerowych, ze specjalnym oprogramowaniem do analizy cyfrowych zdjęć rentgenowskich. Uzupełnieniem bazy dydaktycznej są dwa pierwsze, wykonane w Polsce, fantomy do nauki technik wykonywania zdjęć rentgenowskich.

Jerzy Jakubowicz