z prof. Robertem Rejdakiem, kierownikiem Kliniki Okulistyki Ogólnej SPSzK nr 1 w Lublinie, prezesem Stowarzyszenia Chirurgów Okulistów Polskich, rozmawia Jerzy Jakubowicz

• Europejskie Centrum Innowacyjnych Terapii Plamki (ECITP) powstało w Lublinie. Jakie będą kluczowe obszary działania tej nowe placówki?

– Działania centrum obejmować będą: telemedyczną diagnostykę schorzeń siatkówki oka, cukrzycowego obrzęku plamki, retinopatii wcześniaczej, traumatologii, a także badania genetyczne i rozwój terapii genowych. Centrum to efekt wspólnej inicjatywy partnerów międzynarodowych. Wiele zawdzięczamy prof. Eberhartowi Zrennerowi, szefowi Kliniki Okulistyki oraz Instytutu Badawczego w niemieckiej Tybindze, doktorowi honoris causa UM w Lublinie, który współpracuje z nami od 20 lat. To dzięki niemu zostaliśmy włączeni, jako jedyni w Polsce w dziedzinie okulistyki, do Europejskiej Sieci Chorób Rzadkich, w ramach której prowadzone są badania i terapie genowe. Współpracujemy również z wieloma wybitnymi ekspertami w świecie okulistyki m.in. prof. Anselmem Jünemannem, kierownikiem Kliniki Okulistyki uniwersyteckiej w Rostoku, prof. Teresio Avitabile z włoskiego Uniwersytetu z Katanii, a także z prof. Marco Zarbinem z Rutgers University w Newark i z prof. Eugene de Juan z San Francisco, który ma na swoim koncie 100 patentów na innowacje w dziedzinie okulistyki. To jemu okuliści na całym świecie zawdzięczają m.in. miniaturyzację narzędzi do wykonywania mikrozabiegów chirurgicznych. Stworzył on też system do wolnego uwalniania leków, który właśnie wchodzi na światowy rynek. To są nasi partnerzy, z którymi będziemy prowadzić wspólne badania genetyczne i rozwijać terapie genowe.

• Gdzie będzie zlokalizowane centrum i kto będzie jego kierownikiem?

– Obecnie dopracowywane są ostatnie sprawy formalne i organizacyjne, związane z funkcjonowaniem tej placówki, której będę kierownikiem. Centrum będzie miało do dyspozycji trzy piętra remontowanego teraz budynku tzw. starej okulistyki. Znajdą się tam sale operacyjne, pracownie badawcze i gabinety zabiegowe, m.in. iniekcji do ciała szklistego. Dzięki uzyskanym przez szpital dotacjom, klinika będzie doposażona w supernowoczesną infrastrukturę informatyczną i cyfrową. Centrum będzie prowadziło działalność na płaszczyźnie klinicznej, naukowej,
w tym edukacyjnej, ze szczególnym nastawieniem na intensywną współpracę międzynarodową.

• Centrum to unikalny projekt w skali kraju, na który m. in. czekają trzy miliony pacjentów chorych na cukrzycę.

– Dzięki pracy tej placówki usprawnione i poszerzone zostaną dotychczasowe możliwości diagnostyki oraz leczenia schorzeń plamki żółtej – epidemii naszych czasów. Dla pacjentów oznacza to w praktyce większą dostępność do programów lekowych i terapii eksperymentalnych. Ze specjalistycznego leczenia skorzystają zarówno dorośli pacjenci, jak i dzieci. Ośrodek przygotowuje się też do wprowadzenia telemedycyny. Diagnostyka telemedyczna pozwala na przesiewowe badania ogromnej rzeszy pacjentów. Najbardziej skorzystają pacjenci cierpiący na cukrzycę, którzy wymagają corocznych badań dna oka. W projekcie wezmą udział lekarze rodzinni oraz odpowiednio przeszkoleni technicy, którzy za pomocą specjalnej kamery będą wykonywali zdjęcie dna oka u swojego pacjenta. Fotografia trafi do cyfrowej chmury. Natomiast system komputerowy w klinice przeanalizuje ją pod kątem charakterystycznych zmian dla chorób oczu. Od razu wyśle też odpowiednią informację.
Tego typu rozwiązanie pozwoli na zwiększenie dostępności badania dna oka oraz umożliwi wykrywanie bardzo wczesnych zmian, które w większości przypadków są zupełnie odwracalne przy zastosowaniu odpowiedniego leczenia.

Korzystać z tych badań będzie mógł nieodpłatnie każdy. Planujemy podwoić liczbę pacjentów przyjmowanych w naszej klinice.